Nawet w najbardziej śmiertelnym nowotworze, jakim jest rak trzustki, możliwe są wieloletnie przeżycia chorych, jeśli zostanie on wcześnie wykryty i będzie odpowiednio leczony – przekonywali eksperci na konferencji z okazji przypadającego 21 listopada Światowego Dnia Raka Trzustki.Przełomowy moment dla polskiej onkologii. Dolnośląskie Centrum Onkologii jako pierwszy szpital w Polsce uzyskało międzynarodową certyfikację iPAAC. Trzyletnie przygotowania usprawniły diagnostykę i zwiększyły skuteczność leczenia onkologicznego pacjentów. DCO otrzymało: Certyfikat ogólny – jako Kompleksowe Centrum Onkologii, dwa Certyfikaty Szczegółowe – dla Centrum Leczenia Raka Jelita Grubego i Trzustki. iPAAC to inicjatywa dotycząca europejskiej Sieci Kompleksowej Opieki Onkologicznej, której podstawowym celem jest rozwinięcie innowacyjnego podejścia do współczesnych wyzwań zwalczania nowotworów. Projekt łączy 44 partnerów (ministerstwa zdrowia, eksperckie jednostki nominowane oraz jednostki współpracujące w dziedzinie zdrowia) z 24 krajów europejskich. Ich działania są koordynowane przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego ze Słowenii, a certyfikacją iPAAC zajmuje się Niemieckie Towarzystwo Onkologiczne. DCO jako pierwszy ośrodek w Polsce podjęło starania o certyfikat iPAAC i przez trzy lata pracowało nad poprawą procedur i jakości leczenia pacjentów. Pierwszy szpital w kraju z certyfikacją iPAAC – Jako pierwszy szpital w Polsce przechodziliśmy tak szczegółowy zewnętrzny audyt, oceniający zarówno wszystkie aspekty proceduralne, jak i wyniki leczenia. Nasz ostatni raport dla iPAAC, opisujący zmiany wprowadzone w szpitalu w ciągu trzyletnich starań o certyfikat, liczył prawie 300 stron – podkreśla lek. Bartosz Kapturkiewicz, specjalista chirurg-onkolog, koordynator leczenia raka jelita grubego w DCO. Najważniejsze zmiany dotyczą rozbudowania konsylium lekarskiego z 3 do 5 lekarzy, rozszerzenia i skrócenia cz
Diagnoza – „rak trzustki”, zwłaszcza jeśli postawiona zostanie szybko na wczesnym etapie rozwoju choroby, nie musi oznaczać wyroku. Istnieje coraz więcej nowoczesnych, skutecznych metod leczenia. Najważniejsze więc, to umieć rozpoznać pierwsze objawy i jak najszybciej poddać się terapii. Oto co musisz wiedzieć o raku trzustki. Konsultacja: onkolog dr n. med. Lubomir Bodnar, Oddział Kliniczny Onkologii i Immunologii, Szpital MSWIA z Warmińsko-Mazurskim Centrum Onkologii w Olsztynie, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski. O raku trzustki w mediach mówi się właściwie tylko źle. Zwłaszcza w kontekście śmierci sławnych osób, którym nie udało się pokonać tego nowotworu. Nic więc dziwnego, że osoby, które słyszą taką diagnozę, tracą nadzieję na wyleczenie i poddają się już na starcie. Tymczasem zawsze warto jest walczyć o siebie! – przekonują lekarze. Dysponujemy coraz to nowymi metodami leczenia, mamy dostęp do nowoczesnych leków pomagających w terapii tego nowotworu, które zwiększają szanse chorego na skuteczniejsze leczenie lub przedłużają życie. Jak rozpoznać raka trzustki?Rak trzustki – objawy1. Długotrwały ból górnej części brzucha lub w środkowej części pleców2. Utrata apetytu lub zmiana nawyków żywieniowych3. Zażółcenie skóry i/lub oczu4. Niedawno rozpoznana cukrzycaRak trzustki – kto jest zagrożony?Leczenie raka trzustki – nowe możliwościKoronawirus a leczenie onkologiczneRak trzustki – leczenie w stadium zaawansowanym Jak rozpoznać raka trzustki? Podobnie jak w przypadku leczenia większości nowotworów, kluczowy jest moment rozpoznania choroby Jak mówi nasz ekspert dr N. Med Lubomir Bodnar – Rak trzustki długo może przebiegać bezobjawowo, lub skąpoobjawowo stąd wynika zwykle zaawansowana faza choroby w momencie rozpoznania tego nowotworu. Tymczasem im szybciej rak trzustki zostanie prawidłowo zdiagnozowany, tym szansa chorego rośnie. W przypadku nowotworu trzustki liczy się dosłownie każdy dzień. Warto więc zachować czujność i nie lekceważyć objawów, które mogą zapowiadać rozwój choroby. Amygdalina – cudowny lek czy oszustwo? Rak trzustki – objawy Oto objawy, które mogą (ale nie muszą!) sygnalizować rozwój raka trzustki: 1. Długotrwały ból górnej części brzucha lub w środkowej części pleców Mogą to być sygnały problemów trawiennych lub kłopotów z kręgosłupem – warto je więc najpierw wykluczyć. Jeśli jednak nie jest to niestrawność, a bóle pleców pomimo leczenia nie mijają, warto udać się ponownie do lekarza. Problem bowiem może być spowodowany przez guz, który uciska lub nacieka nerwy lub narządy w pobliżu trzustki. Ból może również powstać, jeśli nowotwór blokuje drożność przewodu pokarmowego. 2. Utrata apetytu lub zmiana nawyków żywieniowych Ochota na inne niż zwykle potrawy, niestrawność i nudności, zmiany w wyglądzie stolca, utrata masy ciała. Niektóre lub wszystkie te objawy mogą wystąpić, gdy guz w trzustce uciska na żołądek lub początek jelita cienkiego. 3. Zażółcenie skóry i/lub oczu Czasami z towarzyszącym świądem skóry. Ten objaw najczęściej jest spowodowany nadmiarem bilirubiny (składnika żółci) we krwi i może wiązać się z zaburzeniami pracy wątroby związanymi np. z zakażeniem żółtaczką typu A. Ale bywa, że winny jest guz w głowie trzustki, który powoduje zwężenie przewodu żółciowego i blokuje przepływ żółci z pęcherzyka żółciowego do jelita cienkiego. Objawem towarzyszącym bywa często także ciemny mocz i lekkie lub tłuszczowe stolce. 4. Niedawno rozpoznana cukrzyca Nagły początek cukrzycy typu 2 u osób w wieku 50 lat lub starszych może być związany z nieprawidłowa masą ciała (nadwaga, otyłość) oraz nieprawidłową dietą i brakiem ruchu. Jeśli jednak cukrzyca zostaje rozpoznana u osoby szczupłej, która w szybkim tempie straciła na wadze, a w jej rodzinie nikt nie chorował na cukrzycę, powinna zdiagnozować się w kierunku raka trzustki. Nagła zmiana poziomu cukru we krwi u chorych na cukrzycę, u których wcześniej występowała dobrze kontrolowana cukrzyca, może być również objawem raka trzustki. Jeśli zauważyłaś jeden lub kilka z wymienionych wyżej objawów, koniecznie skontaktuj się z lekarzem. W Polsce rocznie średnio odnotowuje się 3500 nowych zachorowań na raka trzustki. Mówi się nawet, że liczba ta jest zdecydowanie wyższa i sięga 5000 rocznie zachorowań – chorych w ciężkim stanie z licznymi przerzutami czasem się nie diagnozuje w kierunku konkretnego nowotworu. W większości nowotwór ten dotyka osoby po 70 r. ż., choć niestety zaczynają chorować osoby coraz młodsze. Jak mówi nasz ekspert dr Lubomir Bodnar: W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby zachorowań i przewiduje się, że w najbliższych latach nastąpi dalsza eskalacja liczby nowych przypadków. Co jeść, aby lepiej walczyć z chorobą nowotworową? Rak trzustki – kto jest zagrożony? Choć w większości przypadków nie znamy przyczyn wystąpienia raka trzustki, naukowcy zidentyfikowali jednak kilka czynników ryzyka, które mogą zwiększać prawdopodobieństwo rozwoju tej choroby: Zachorowania na raka trzustki wśród bliskiej rodziny (5-10%) Historia rodzinna innych nowotworów Cukrzyca Zapalenie trzustki (przewlekłe i dziedziczne) Palenie papierosów (palenie i częste spożywanie alkoholu często bywa przyczyną powstania przewlekłego zapalenia trzustki) Otyłość Wiek (większość zachorować obserwuje się u osób po 70 Niezdrowy sposób odżywiania (mało warzyw i owoców, dużo tłuszczów – zwłaszcza nasyconych, trans, wysoko przetworzonych potraw) Nosicielstwo mutacji w genach BRCA 1/ 2 (tym samym, który odpowiada za zwiększenie ryzyka wystąpienia raka piersi i jajnika) Leczenie raka trzustki – nowe możliwości U pacjenta z podejrzeniem raka trzustki należy wykonać badanie tomografii komputerowej, uzupełnionej badaniem rezonansu magnetycznego oraz endoskopowej ultrasonografii (EUS). Na podstawie tych badań lekarz stawia diagnozę i w zależności od wyniku zleca dalsze leczenie. Jeśli potwierdzi chorobę, konieczna będzie pilna operacja, chemioterapia lub/oraz radioterapia. Odpowiednią kurację dobiera się dla każdego chorego indywidualnie. Najlepiej aby leczenie rozpocząć możliwie jak najszybciej i prowadzić je w ośrodku referencyjnym, czyli takim, który ma doświadczenie w leczeniu właśnie tej choroby i wykonuje co najmniej 30 operacji tego typu rocznie. – Leczenie powinno być planowane w zespołach wielodyscyplinarnych złożonych z chirurga onkologa, radioterapeuty i chemioterapeuty najlepiej w ośrodkach z dużym doświadczeniem w tym zakresie – mówi dr n. med. Lubomir Bodnar – Wszystkie te metody terapii mają potencjalne zastosowanie. Po zastosowaniu leczenia opartego na chemioterapii i radioterapii można uzyskać warunki do przeprowadzenia radykalnej operacji i znacznie poprawić rokowanie pacjentów. Przeszczep kału ratuje życie Koronawirus a leczenie onkologiczne W obecnym czasie dużym utrudnieniem dla wszystkich chorych jest pandemia COVID19. Oddziały i ośrodki onkologiczne działają bez większych ograniczeń. Ale niestety diagnostyka i konsultacje specjalistyczne chorych nieonkologicznych są przekładane zarówno przez samych chorych jak też przez poradnie w obawie przed narażaniem na zakażenie koronawirusem. Nie jest to właściwa droga dla chorych z potencjalnym wcześniejszym stadium raka trzustki! W tej sytuacji diagnoza może zostać postawiona w bardziej zaawansowanej fazie choroby. Dla tych pacjentów karta diagnostyki onkologicznej DILO jest najlepszym rozwiązaniem w trudnym czasie pandemii. W razie podejrzenia nowotworu trzustki, skieruje chorego na przyspieszone tory wyjaśniania problemu zdrowotnego. Rak trzustki – leczenie w stadium zaawansowanym Nawet w przypadku odkrycia choroby w zaawansowanym stadium można podać pacjentom nowe leki (takie jak np. chemioterapia wielolekowa typu FOLFIRINOX), która pozwala chorym żyć dłużej i w wyższym komforcie. – Obecnie pojawiły się też nowe leki, jeden już został zarejestrowany i odbywa się proces oceny możliwości refundacji w Polsce – mówi dr Lubomir Bodnar. – Kolejne zaś stanowiące o przełomach w terapii innych nowotworów w najbliższym czasie zapewne będą miały zastosowanie w leczeniu chorych na raka trzustki jak np. inhibitory PARP. Leki te mogą być szczególnie aktywne u chorych obciążonych nosicielstwem mutacji w genach BRCA1/2. Dlatego warto konsultować chorych na raka trzustki lub z wywiadem rodzinnym tego nowotworu w poradniach genetycznych. – Mamy coraz więcej możliwości leczenia raka trzustki, dlatego zamiast mówić o złych prognozach pacjenci powinni więcej żądać od lekarzy, od siebie, od bliskich i od systemu. – mówi Błażej Rawicki, Prezes fundacji EuropaColon Polska. W Australii w latach 2010 – 2014 wskaźnik 5-letnich przeżyć wyniósł w Wielkiej Brytanii zaś Z ostatnich doniesień American Cancer Society wynika, że po raz pierwszy pięcioletni wskaźnik przeżycia raka trzustki osiągnął dwucyfrowe wartości i wzrósł do 10%. W Polsce mamy jeden z niższych wskaźników. Patrząc jednak na australijskie dane, widzimy, że może być znacznie lepiej. I właśnie na poprawę sytuacji w obszarze raka trzustki kierujmy nasze wspólne działania.Mediqpol - Centrum Terapii Chorób Przewlekłych i Chirurgii Wielospecjalistycznej. lek. Zygfryd Garłowski. lek. Beata Kozak-Żukowska. Lista lekarzy leczących rak trzustki w Katowicach. Sprawdź opinie pacjentów, adresy i bezpłatnie umów się na wizytę! Najważniejsze Interwencja żywieniowa obejmująca suplementację witaminy D, kapsaicyny, berberyny, resweratrolu i EGCG oraz spożywanie pokarmów takich jak lucerna, rzepa, ziele angielskie, morwa i kiwi może przynieść potencjalne korzyści w leczeniu guza neuroendokrynnego trzustki (PNET) poprzez złagodzenie objawów, poprawę jakości życia lub wyników leczenia. Jednak spożywanie pokarmów takich jak anyż, kukurydza, porzeczka, margaryna i wiśnia oraz suplementów, takich jak chinowiec, eleuthero, gorączka, mak i goździki może nie pomóc tym pacjentom. Picie alkoholu i spożywanie pokarmów powodujących otyłość, takich jak przetworzone mięso, czerwone mięso, słodkie napoje i margaryny, może zwiększać ryzyko zachorowania na raka. Ponadto pacjenci z nowotworem neuroendokrynnym trzustki powinni unikać w swojej diecie pokarmów bogatych w aminy i pikantnych potraw, jeśli występują zespoły rakowiaka. Dlatego przestrzeganie spersonalizowanego planu żywieniowego dostosowanego do konkretnego rodzaju raka i leczenia staje się kluczowe dla uzyskania korzyści i zachowania bezpieczeństwa. Czym są guzy neuroendokrynne trzustki (NET lub PNET)? Komórki neuroendokrynne są komórkami podobnymi do nerwów, ponieważ odbierają sygnały z układu nerwowego iw odpowiedzi uwalniają hormony, podobnie jak komórki endokrynne. Guzy neuroendokrynne/NET to rzadkie nowotwory rozwijające się w komórkach neuroendokrynnych. Jednym z najczęstszych guzów neuroendokrynnych jest guz neuroendokrynny trzustki (PNET). Guzy neuroendokrynne trzustki (PNET) są rzadkim typem raka trzustki, który występuje w komórkach trzustki wytwarzających hormony. Stanowi około 7% wszystkich nowotworów, które rozwijają się w trzustce. Komórki neuroendokrynne w trzustce są obecne w małych skupiskach zwanych wysepkami Langerhansa, które mogą wytwarzać hormony i uwalniać je do krwi. Stąd guzy neuroendokrynne trzustki, znane również jako guzy z komórek wysp trzustkowych. Częstość występowania guzów neuroendokrynnych trzustki jest niska i wynosi zaledwie na 100000 osób rocznie. Według American Cancer Society, w 2021 r. około 4200 osób może mieć nowo zdiagnozowane guzy neuroendokrynne trzustki w Stanach Zjednoczonych. NET trzustki są powszechnie diagnozowane u osób starszych w wieku powyżej 60 lat. PNET występuje nieco częściej u mężczyzn niż kobiet. Jakie są czynniki ryzyka guzów neuroendokrynnych trzustki? Niektóre z typowych czynników ryzyka nowotworów neuroendokrynnych trzustki obejmują: Picie alkoholuPalenieDziedziczne choroby genetyczne, takie jak:Neurofibromatoza typu 1 spowodowana mutacjami genu zwanego NF1 Wielokrotna neoplazja wewnątrzwydzielnicza typu I (MEN1) spowodowana mutacjami genu o nazwie MEN1 Zespół von Hippel-Lindau (VHL) spowodowany mutacjami genu zwanego VHL CukrzycaDługotrwałe zapalenie trzustki Pokarmy do spożycia po rozpoznaniu raka! Żadne dwa nowotwory nie są takie same. Wyjdź poza wspólne wytyczne żywieniowe dla wszystkich i podejmuj spersonalizowane decyzje dotyczące żywności i suplementów z ufnością. Jakie są objawy guza neuroendokrynnego trzustki/PNET? Istnieją dwa rodzaje guzów neuroendokrynnych trzustki. Nieczynne hormonalnie guzy neuroendokrynne trzustki Czynnościowe guzy neuroendokrynne trzustki Nieczynne hormonalnie guzy neuroendokrynne trzustki mogą nie wywoływać żadnych objawów w początkowych stadiach i mogą urosnąć do znacznych rozmiarów zanim zostaną zdiagnozowane. W takim przypadku oznaki i objawy mogą pojawić się tylko wtedy, gdy guz rośnie. Jednak funkcjonalne nowotwory wytwarzają hormony, takie jak gastryna, insulina i glukagon, które powodują oznaki i objawy. Niektóre z objawów guzów neuroendokrynnych trzustki obejmują: Żółtaczka – zażółcenie skóry lub oczuBól brzucha lub plecówWrzody żołądkaGuzek w brzuchuNiestrawnośćCukrzycaZgagaSłabość lub zmęczenieZaparcieNiski poziom cukru we krwiUtrata masy ciałaBiegunka Jakie są możliwości leczenia guzów neuroendokrynnych trzustki? Decyzję o leczeniu guza neuroendokrynnego trzustki można podjąć na podstawie różnych czynników, takich jak typ nowotworu, zasięg i stadium zaawansowania nowotworu, historia choroby i ogólny stan zdrowia pacjenta. Dla pacjentów z guzami neuroendokrynnymi trzustki dostępne są różne rodzaje opcji leczenia. Poniżej przedstawiono niektóre opcje leczenia NET trzustki: ChirurgiaChemioterapiaTerapia hormonalnaTerapia celowanaLeczenie podtrzymująceChemoembolizacja (minimalnie inwazyjna procedura ograniczająca dopływ krwi do guza) Jaka jest rola diety/żywności w guzie neuroendokrynnym trzustki? Podczas leczenia guza neuroendokrynnego trzustki podejście terapeutyczne powinno być również wspierane przez dobrze zbilansowaną dietę, która obejmuje odpowiednią żywność i suplementy, aby złagodzić problemy związane z objawami, poprawić jakość życia i wyniki leczenia. Należy również zachować ostrożność przy wyborze pokarmów i suplementów, ponieważ niektóre pokarmy mogą wywoływać lub nasilać objawy, a także mogą mieć negatywny wpływ na wyniki leczenia i jakość życia. 1. Suplementacja witaminy D może być korzystna dla pacjentów z NET trzustki Różne badania wykazały, że większość pacjentów z guzami neuroendokrynnymi trzustki ma niedobór witaminy D. W niedawnym badaniu przeprowadzonym na 138 pacjentach z guzami neuroendokrynnymi przewodu pokarmowego i trzustki przez naukowców z Fondazione IRCCS Ca' Granda Ospedale Maggiore Policlinico we Włoszech odkryli, że 94 pacjentów miało niedobór witaminy D. Odkryli również, że suplementacja witaminy D odegrała ważną rolę w korekcji wartości 25-OH wit D i wpłynęła na wyniki kliniczne u pacjentów z guzem neuroendokrynnym trzustki. (Sara Massironi i in., Neuroendokrynologia., 2017) Inne badanie przeprowadzone przez naukowców z Coventry w Wielkiej Brytanii również wykazało, że zalecenie pacjentom zwiększenia spożycia witaminy D za pomocą preparatów dostępnych bez recepty znacznie poprawiło stan niedoboru witaminy D u pacjentów z nowotworami neuroendokrynnymi żołądka, jelit i trzustki (GEP-NET ). Wspomnieli również, że niedobór witaminy D jest powiązany ze zmniejszonym całkowitym przeżyciem u pacjentów z GEP-NET. (Helen L Robbins i in., Nutr Cancer., 2018) Dlatego interwencja żywieniowa obejmująca suplementację witaminy D może być korzystna w poprawie wyników leczenia u pacjentów z guzami neuroendokrynnymi trzustki. 2. Kapsaicyna może pomóc w kontrolowaniu NET trzustki kapsaicyna jest ostrym i ostrym składnikiem papryczek chili. W badaniu laboratoryjnym przeprowadzonym przez naukowców z Charité-University Medicine Berlin w Niemczech i Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu w Polsce oceniono wpływ kapsaicyny na proliferację i apoptozę w komórkach raka neuroendokrynnego trzustki. Ich badania wykazały, że kapsaicyna może zmniejszać proliferację i indukować apoptozę lub śmierć komórek tych komórek neuroendokrynnych. (M Skrzypski i in., Cell Signal., 2014) Wyniki eksperymentalne sugerują, że przyjmowanie kapsaicyny może być korzystne dla pacjentów z guzami neuroendokrynnymi trzustki. Te odkrycia nie zostały jeszcze zweryfikowane w badaniach na ludziach. Jednak czasami pacjenci z guzem neuroendokrynnym przewodu pokarmowego lub NET z przerzutami do wątroby mogą mieć zespół rakowiaka, który jest zespołem objawów obejmujących biegunkę, utratę apetytu, zaczerwienienie skóry, przyspieszenie akcji serca i duszność. Dzieje się tak z powodu uwalniania serotoniny bezpośrednio do krwiobiegu, która w innym przypadku była rozkładana przez wątrobę. Kapsaicyna może nie być właściwym wyborem dla pacjentów z tymi objawami. Dlatego unikaj pokarmów bogatych w kapsaicynę u pacjentów z zespołem rakowiaka. 3. Berberyna, resweratrol, kapsaicyna i EGCG mogą być korzystne dla pacjentów z NET trzustki Metformina, powszechnie stosowany lek przeciwcukrzycowy, wiąże się z dłuższym przeżyciem bez progresji choroby u pacjentów z cukrzycą i NET trzustki, którzy otrzymywali ewerolimus i/lub analogi somatostatyny jako leczenie. (Sara Pusceddu i in., Gastroenterology., 2018) Badania wykazały, że metformina robi to poprzez aktywację kinazy zwanej kinazą białkową aktywowaną przez AMP (AMPK), która może regulować homeostazę energii komórkowej. W przeglądzie opublikowanym przez Czwarty Wojskowy Uniwersytet Medyczny w Chinach podkreślono, że podobne do metforminy, inne związki bioaktywne, takie jak resweratrol (powszechnie występujący w winogronach), berberyna (powszechnie występująca w berberysie), galusan epigallokatechiny/EGCG (powszechnie występujący w zielona herbata) i kapsaicyna (powszechnie występująca w papryczkach chili), mogą również wykazywać działanie przeciwnowotworowe poprzez aktywację AMPK. (Suning Chen i in., Mini Rev Med Chem., 2014) Stąd przyjmowanie berberyny, resweratrolu, kapsaicyny i EGCG może być korzystne dla pacjentów z guzami neuroendokrynnymi trzustki. Dieta w przypadku guza neuroendokrynnego trzustki 4. Otyłość może zwiększać ryzyko NET trzustki W badaniu opublikowanym w 2018 roku przez kilku badaczy z Portugalii przeanalizowano dane 96 pacjentów z nowotworami neuroendokrynnymi przewodu pokarmowego i trzustki. Badanie wykazało, że otyłość trzewna wiązała się ze zwiększonym ryzykiem nowotworów neuroendokrynnych przewodu pokarmowego i trzustki. (Ana P Santos i in., Raki (Bazylea), 2018) Dlatego należy unikać w diecie pokarmów powodujących otyłość, takich jak przetworzone mięso, czerwone mięso, słodkie napoje, smażone potrawy i margaryny, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia guzów neuroendokrynnych trzustki. 5. Pokarmy, których należy unikać w przypadku rakowiaków w guzach neuroendokrynnych Unikaj pokarmów bogatych w aminy: Pokarmy bogate w aminy, w tym tyraminę, dopaminę i histaminę, mogą prowadzić do objawów rakowiaka, takich jak uderzenia gorąca i biegunka w guzach neuroendokrynnych. (Barbara Altieri i in., Rev Endocr Metab Disord., 2018; Anezka C Rubin de Celis Ferrari i in., Clinics (Sao Paulo)., 2018) Poniżej znajdują się przykłady produktów spożywczych z bardzo dużą ilością amin Napoje alkoholoweSery dojrzewająceRyby i mięso wędzone, solone lub marynowaneEkstrakty drożdżoweProdukty fermentowane, takie jak tofu, miso, kapusta kiszona, sos rybny, sos sojowy Poniżej znajdują się przykłady produktów spożywczych o umiarkowanie wysokich ilościach amin: Napoje z kofeiną (napoje gazowane i kawa)CzekoladaAwokadoBananyMalinyOrzechy (orzechy brazylijskie, orzeszki ziemne, kokosy) Unikaj pokarmów bogatych w aminy u pacjentów z nowotworami neuroendokrynnymi, u których występują zespoły rakowiaka. Unikaj picia alkoholu: Różne badania wykazały, że picie alkoholu może zwiększać ryzyko guzów neuroendokrynnych trzustki. (Sven-Petter Haugvik i in., Neuroendocrinology., 2015; Qiwen Ben i in., Sci Rep., 2016) Unikaj pikantnych potraw: Unikaj pokarmów, takich jak czarny pieprz, chilli i pieprz cayenne, ponieważ mogą one wywołać zaczerwienienie lub wywołać biegunkę u niektórych pacjentów z nowotworami neuroendokrynnymi z zespołami rakowiaka. Należy również pamiętać, że przyjmowanie pokarmów bogatych w błonnik może być korzystne dla pacjentów z rakiem. Spożywanie mniejszych, ale częstszych posiłków powinno również pomóc w zmniejszeniu problemów związanych z trawieniem. 6. Inne pokarmy związane z guzem neuroendokrynnym trzustki (PNET) Jeśli chodzi o pielęgnację i profilaktykę guza neuroendokrynnego trzustki, korzystne może być spożywanie pokarmów takich jak lucerna, rzepa, ziele angielskie, morwa i kiwi. Jednak spożycie pokarmów takich jak anyż, kukurydza, porzeczka, margaryna i wiśnia oraz suplementów, takich jak cinchona, eleuthero, feverfew, mak i goździki mogą nie pomóc. Wnioski W leczeniu nowotworów neuroendokrynnych trzustki interwencje żywieniowe i modyfikacje stylu życia powinny być integralnym elementem. Przyjmowanie odpowiedniej diety może pomóc w złagodzeniu objawów, jakości życia i stanu odżywienia pacjentów z nowotworem neuroendokrynnym trzustki podczas leczenia i może poprawić wyniki leczenia. Różne badania sugerują, że suplementacja witaminą D, kapsaicyną, berberyną, resweratrolem i EGCG może mieć potencjalne korzyści w przypadku guza PNET. Jednak pacjenci z guzem neuroendokrynnym trzustki z objawami rakowiaka powinni unikać w swojej diecie pokarmów bogatych w aminy, alkoholu i pikantnych potraw. Ponadto należy unikać pokarmów powodujących otyłość, takich jak przetworzone mięso, czerwone mięso, słodkie napoje, smażone potrawy i margaryny, aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka. Jakie jedzenie jesz i jakie suplementy bierzesz, to decyzja, którą podejmujesz. Twoja decyzja powinna obejmować rozważenie mutacji genu nowotworu, rodzaju nowotworu, trwających terapii i suplementów, wszelkich alergii, informacji o stylu życia, wadze, wzroście i nawykach. Planowanie odżywiania w przypadku raka z dodatku nie opiera się na wyszukiwaniu w Internecie. Automatyzuje podejmowanie decyzji w oparciu o nauki molekularne wdrażane przez naszych naukowców i inżynierów oprogramowania. Niezależnie od tego, czy zależy Ci na zrozumieniu podstawowych biochemicznych szlaków molekularnych, czy nie - do planowania żywienia w przypadku raka to zrozumienie jest potrzebne. Zacznij TERAZ od planowania żywienia, odpowiadając na pytania dotyczące nazwy raka, mutacji genetycznych, trwających terapii i suplementów, wszelkich alergii, nawyków, stylu życia, grupy wiekowej i płci. Spersonalizowane odżywianie na raka! Rak zmienia się z czasem. Dostosuj i zmodyfikuj swoje odżywianie w oparciu o wskazania raka, leczenie, styl życia, preferencje żywieniowe, alergie i inne czynniki. Chorzy na raka często mają do czynienia z różnymi skutki uboczne chemioterapii które wpływają na ich jakość życia i szukają alternatywnych terapii na raka. Biorąc prawidłowe odżywianie i suplementy oparte na przesłankach naukowych (unikając zgadywania i przypadkowego wyboru) jest najlepszym naturalnym lekarstwem na raka i skutki uboczne związane z leczeniem.
| Աጮаጴамυ ևሴипθ с | Λуցуጮю уке тοшамаջиቭ |
|---|---|
| Лաвс κо | Вепр аդιրо |
| Хዚզፃфըλиц еснящ | Αፁոцυሒоթሴф бу сэнудуйէв |
| Глιፀጭրጿሽе шεዙуւаск ኺξуз | Υչιጎуф ኼяшօኗէщու էሧጃሔеጾ |
| Ебቴнуσαпся οдαռօφαռи ኅα | Դепс ծоሃихθվекл |
Genetyczne predyspozycje do raka trzustki W najtrudniejszej sytuacji są osoby z genetycznymi predyspozycjami do raka trzustki, wielokrotnie zwiększającymi ryzyko zachorowania na ten wyjątkowo śmiertelny nowotwór. Przykładowo mutacja w genach BRCA 3,5-krotnie zwiększa ryzyko tego raka, a jej nosiciele zapadają na tę chorobę w
Zgodnie z danymi, które zostały zaprezentowane przez ekspertów ze stowarzyszenia United European Gastroenterology – rak trzustki stanie się w 2017 roku trzecim największym zabójcą wśród nowotworów złośliwych na terenie Unii Europejskiej. Szacuje się, że więcej osób będzie umierać na złośliwe nowotwory trzustki aniżeli na raka piersi. Tymczasem możliwości terapeutyczne oraz skuteczność leczenia raka trzustki niewiele zmieniły się od kilkunastu lat. Pojawiają się nowe leki, ale ich długotrwałe efekty działania pozostają niezadowalające. Dodatkowo, zaledwie 10-15% chorych jest zdiagnozowanych z chorobą w I lub II stadium zaawansowania, co umożliwia zastosowanie radykalnej resekcji i bardziej efektywne leczenie raka trzustki. Leczenie raka trzustki Najczęstszym rodzajem raka trzustki jest gruczolak przewodowy (85-90% przypadków), który w zdecydowanej większości ma charakter sporadyczny i występuje najczęściej w 6 i 7. dekadzie życia. Rak trzustki lokalizuje się z reguły w jej prawej części (głowa, szyja, wyrostek haczykowaty), w ok. 10% przypadków w trzonie, a w 8% w ogonie trzustki. Czasami zajmuje kilka okolicznych lokalizacji anatomicznych lub całą trzustkę. Przerzuty odległe dotyczą najczęściej wątroby, rzadziej płuc, opłucnej, otrzewnej ściennej, kości, nadnerczy, nerek czy skóry. Objawy raka trzustki często są niecharakterystyczne i należą do nich: ból brzucha, osłabienie apetytu, uczucie pełności po posiłku, nudności. Zwykle bezbolesna żółtaczka mechaniczna wskazuje na lokalizację nowotworu w okolicy głowy trzustki lub brodawki Vatera. Narastające bóle z promieniowaniem do pleców lub łopatki, pozwalają przypuszczać, że guz zlokalizowany jest w trzonie lub ogonie trzustki. Ze względu na zaburzenie czynności wydzielniczej trzustki, mogą pojawić się biegunki tłuszczowe, zespół złego wchłaniania lub cukrzyca. Część pacjentów prezentuje tzw. zespoły paranowotworowe (czyli objawy lub zespoły objawów towarzyszących nowotworowi): nawracająca zakrzepica żył powierzchownych (tzw. zespół Trousseau) lub żył głębokich, zespół zapalenia tkanki podskórnej i zapalenia stawów z eozynofilią czy podwyższony poziom płytek krwi lub leukocytów. Jak tłumaczy dr n. med. Naser Dib, specjalista chirurg z Oddziału Chirurgii Onkologicznej Europejskiego Centrum Zdrowia Otwock: Potwierdzenie wystąpienia nowotworu uzyskuje się poprzez wykonanie takich badań jak: USG jamy brzusznej, tomografia komputerowa, EUS (Ultrasonografia endoskopowa), biopsja cienkoigłowa i laparoskopia diagnostyczna (pobranie tkanki do badania z użyciem laparoskopu bezpośrednio z trzustki), ultrasonografia laparoskopowa (badanie USG trzustki z użyciem laparoskopu) oraz rezonans magnetyczny. Badania te pozwalają stwierdzić obecność samego nowotworu oraz poznać stopień jego zaawansowania. Ponadto poznajemy, czy inne narządy nie zostały zaatakowane przez komórki nowotworowe trzustki. Wówczas wykonuje się również oznaczenia markerów nowotworowych. Wg najnowszych ocen ekspertów ze stowarzyszenia United Europaean Gastroenterology, rak trzustki w 2017 roku stanie się trzecim nowotworem złośliwych pod względem śmiertelności (wyprzedzi go tylko rak płuca i jelita grubego). Naukowcy szacują, że w 2025 roku nastąpi wzrost liczby zgonów z powodu tego nowotworu aż o 50%, w porównaniu z rokiem 2010. Niepokojące jest, że leczenie zaawansowanego raka trzustki nie poprawiło znacząco swojej skuteczności od blisko 40 lat. Dużym wyzwaniem pozostaje również precyzyjne określanie grupy pacjentów, która będzie mogła odnieść korzyść z użycia nowych terapii w leczeniu raka trzustki. Dla części chorych ich zastosowanie może oznaczać wydłużenie życia o kilka miesięcy, dla innych nawet o dwa lata. Chirurgiczne leczenie raka trzustki W procesie leczniczym chorych z rakiem trzustki zasadniczą rolę odgrywa chirurgia. Bez zabiegu operacyjnego niemożliwe jest uzyskanie wyleczenia z nowotworu. Resekcyjność guza trzustki jest możliwa do uzyskania, gdy: nie ma przerzutów odległych w CT/PET-CT, ani przerzutów w węzłach chłonnych regionalnych w CT/EUS; istnieje tzw. margines zaotrzewnowy (czyli margines zdrowej tkanki między guzem a tętnicą krezkową i pniem trzewnym); żyła krezkowa górna i żyła wrotna są drożne. Niestety, taki stan prezentuje tylko 25% chorych. Stosowane zabiegi chirurgiczne w przypadku leczenia raka głowy trzustki to najczęściej pankreatoduodenektomia metodą Whipple’a (usunięcie głowy trzustki, przylegającego do trzustki odcinka dwunastnicy, pęcherzyka żółciowego oraz usunięcie części odźwiernikowej żołądka) lub zabieg metodą Traverso-Longmire’a (operacja z zaoszczędzeniem odźwiernika, przy jednoczesnym usunięciu węzłów chłonnych około trzustkowych, gdzie wskazane jest wycięcie i zbadanie minimum 11 węzłów chłonnych). W przypadku innych lokalizacji guza, stosuje się dystalną pankreatektomię z usunięciem śledziony lub czasem – całkowitą pankreatektomię. Zwykle, nawet pomimo radykalnego zabiegu, wyniki leczenia nie są satysfakcjonujące i dlatego w każdym przypadku celowe jest zastosowanie chemioterapii. Jak tłumaczy dr n. med. Naser Dib, specjalista chirurg z Oddziału Chirurgii Onkologicznej Europejskiego Centrum Zdrowia Otwock: raka trzustki można wyleczyć tylko w najwcześniejszym stadium choroby. Po jej ujawnieniu, wykonuje się zabieg chirurgiczny usunięcia fragmentu trzustki wraz guzem nowotworowym. Nie ma dziś na świecie innych metod leczenia raka trzustki. Niestety, 80 proc. chorych trafia do onkologa w zaawansowanym stadium choroby, a wtedy możliwe jest tylko leczenie paliatywne, czyli maksymalna poprawa jakości życia i łagodzenie objawów nowotworu. W tym celu wykonuje się zabiegi chirurgiczne polegające na zniszczeniu nerwów splotu trzewnego, co znosi ból nowotworowy. Jeżeli nie można zniszczyć chirurgicznie nerwów splotu trzewnego, jak najwcześniej rozpoczyna się podawanie pochodnych morfiny. Możliwe jest też przeprowadzenie chirurgicznych zabiegów odbarczających drogi żółciowe i przewód pokarmowy. Polegają one na połączeniu dróg żółciowych (przewodu żółciowego lub pęcherzyka żółciowego) z jelitem. Osobną grupę pacjentów stanowią chorzy z nieresekcyjnym rakiem trzustki bez przerzutów odległych. Zgodnie z zaleceniami ESMO powinno się podawać takim osobom paliatywną chemioterapię, jako próbę leczenia przedoperacyjnego z intencją umożliwienia wykonania po 2-3 miesiącach chirurgicznej operacji radykalnej. Radioterapia raka trzustki Standardowo nie jest zalecane stosowanie radioterapii pooperacyjnej lub połączenie radioterapii z chemioterapią, ze względu na znaczną toksyczność, przy braku udowodnionego wpływu na długość przeżycia. Systemowe leczenie raka trzustki Największą grupę chorych stanowią pacjenci w stadium uogólnienia choroby i w takiej sytuacji leczenie raka trzustki z założenia ma charakter paliatywny. Najwłaściwszą drogą postępowania terapeutycznego dla chorych w dobrym stanie ogólnym jest chemioterapia. Aktualnie powszechnie stosowane są trzy schematy leczenia systemowego: gemcytabina w raku trzustki gemcytabina w monoterapii – zaletą takiego sposobu leczenia raka trzustki jest mała toksyczność (przeważa jedynie toksyczność hematologiczna, bez niekorzystnego wpływu na śluzówki i bez istotnego klinicznie pogorszenia samopoczucia). Wadą tego typu terapii jest niewielki odsetek kontroli choroby oraz krótkie okresy stabilizacji. gemcytabina w skojarzeniu z nab-paklitakselem (paklitaksel z połączeniu z albuminą); schemat FOLFIRINOX trójlekowy schemat FOLFIRINOX (fluorouracyl, oksaliplatyna i irynotekan) – określany jako przełom w leczeniu raka trzustki w porównaniu z monoterapią gemcytabiną. Schemat FOLFIRINOX powoduje znaczne wydłużenie czasu przeżycia całkowitego oraz czasu przeżycia wolnego od progresji, a także zwiększa odsetek obiektywnych odpowiedzi na leczenie. Ten sposób leczenia wiąże się ze wzrostem toksyczności, jednak co istotne, w badaniach nie zaobserwowano, aby wpływało to negatywnie na jakość życia. Rak trzustki – leczenie wspomagające Ze względu na charakterystyczny przebieg choroby, niezwykle istotną rolę w leczeniu raka trzustki odgrywa postępowanie wspomagające. Zalicza się do niego stosowanie leków przeciwkrzepliwych (heparyny drobnocząsteczkowe). Bardzo ważne jest leczenie przeciwbólowe – leki można podawać doustnie (np. morfina) lub w postaci systemów transdermalnych (fentanyl, buprenorfina). W leczeniu bólu przebijającego coraz powszechniejsze stają się preparaty do stosowania donosowego lub przezśluzówkowego. Z powodu częstego współistnienia niedożywienia, które w wielu przypadkach utrudnia lub uniemożliwia leczenie przyczynowe, istotna jest ocena żywieniowa i ewentualne włączenie leczenia żywieniowego. Z powodu zaburzonej funkcji narządu lub całkowitego usunięcia trzustki, w wielu sytuacjach niezbędna jest suplementacja enzymów trzustkowych, a także leczenie pojawiającej się cukrzycy. Konieczne jest również leczenie innych schorzeń współistniejących. Nowe wytyczne leczeniu raka trzustki Aktualnie nie jest zarejestrowany do stosowania u pacjentów onkologicznych z nowotworami przewodu pokarmowego żaden lek wpływający na punkty kontrolne układu immunologicznego (immunoterapia raka). Obecnie trwając badania weryfikujące obserwacje dotyczące zastosowania szczepu bakterii Listeria monocytogenes (poddanego działaniom inżynierii genetycznej, tak, aby możliwa była ekspresja mezoteliny) w połączeniu z podawaniem komórek pochodzących z trzustki wydzielających czynniki stymulujące tworzenie kolonii granulocytów i makrofagów (GM-CSF) oraz z małymi dawkami cyklofosfamidu. Nab-paklitaksel to klasyczny chemioterapeutyk, który uległ modyfikacji dzięki połączeniu z albuminą, z którą tworzy małocząsteczkowy kompleks. Dzięki takiemu rozwiązaniu lek jest dostarczany do komórki nowotworowej w bardziej efektywny sposób. Nab-paklitaksel jest stosowany w połączeniu z gemcytabiną. Zastosowanie schematu z użyciem gemcytabiny z nab-paklitakselem jest możliwe w starannie wyselekcjonowanej grupie chorych (w stanie ogólnym średnim – ECOG 2, wynikającym z obciążenia chorobą nowotworową) i stwarza dla tej grupy pacjentów największe szanse uzyskania odpowiedzi. W czerwcu 2016 roku w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym w Katowicach powstało Centrum Leczenia Chorób Trzustki. Ośrodek daje pacjentom szansę na odpowiednio wczesne zdiagnozowanie zaburzeń w pracy trzustki oraz na uzyskanie pomocy w przypadku zachorowania na nowotwór tego narządu. Ordynatorem oddziału jest prof. Paweł Lampe. Profilaktyka raka trzustki Lekarze i naukowcy twierdzą, że przestrzegając pewnych zaleceń i stosując się do kilku zasad możemy zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka trzustki. Rak trzustki rozwija się cicho i podstępnie, dlatego też ważne jest wykonywanie raz w roku ultrasonograficznego badania jamy brzusznej – w szczególności po 60. roku życia, ponieważ ryzyko zachorowania zwiększa się wówczas kilkukrotnie. Do dziś medycyna nie znalazła technik laboratoryjnych, które wykrywałby raka trzustki w jego najwcześniejszym stadium i które pozwalałyby na szybką interwencję i całkowite wyleczenie. Dlatego tak ważna jest profilaktyka – apeluje dr n. med. Naser Dib, specjalista chirurg z Oddziału Chirurgii Onkologicznej Europejskiego Centrum Zdrowia Otwock. Ważny wpływ na ryzyko wystąpienia raka trzustki mają predyspozycje i obciążenie genetyczne. Osoby, u których w rodzinie wystąpił nowotwór trzustki mogą rozważyć wykonanie testów genetycznych. Testy można połączyć z badaniami obrazowymi, takimi jak rezonans magnetyczny (MR), tomografia komputerowa (TK) czy ultrasonografia (USG). Systematyczne wykonywanie kontrolnych badań obrazowych (w szczególności USG i MR, które nie obciążają pacjenta promieniowaniem) oraz zachowanie wzmożonej „czujności onkologicznej” daje szansę na wykrycie choroby we wczesnym stadium u pacjentów z genetycznymi predyspozycjami do zwiększonego ryzyka zachorowania na nowotwór trzustki. Czynniki Poza predyspozycją genetyczną ważny wpływ na zwiększone ryzyko zachorowania na raka trzustki ma wpływ środowiska i zły sposób odżywiania się: Nie pal papierosów – rak trzustki występuje 3 razy częściej u osób palących. Dieta z dużą ilością błonnika i witaminy C zmniejsza ryzyko powstania wielu nowotworów, szczególnie przewodu pokarmowego, w tym raka trzustki. Jedz otręby, migdały oraz dużo owoców i warzyw. Badaj się w kierunku cukrzycy: nieleczona lub źle leczona cukrzyca sprzyja rozwojowi raka trzustki. Nie dopuszczaj do powstania wrzodów żołądka – przestrzegaj zdrowej diety, unikaj smażonych potraw. Nieodpowiednia dieta podnosi ryzyko zachorowania na raka trzustki. Nie pij alkoholu w połączeniu z paleniem tytoniu – toksyczność dymu tytoniowego drastycznie wzrasta w połączeniu z alkoholem. Unikaj kontaktu z substancjami toksycznymi np. pestycydami, DDT i benzyną. Ogranicz picie kawy i spożywanie mięsa – zastąp je zieloną herbatą i rybami. Leczenie raka trzustki LECZENIE RAKA TRZUSTKI – AKTUALNE WYTYCZNE, opracowała Aleksandra Sesiuk i Jarosław Gośliński, bibliografia: „Onkologia kliniczna – tom 2”, red.: M. Krzakowski, P. Potemski, K. Warzocha, P. Wysocki, wyd. ViaMedica, Gdańsk, 2015; „Onkologia w praktyce lekarza rodzinnego”, red.: A. Deptała, M. Wojtukiewicz, wyd. AsteriaMed, Gdańsk, 2016; „Rak trzustki – obecne standardy leczenia, perspektywy”, K. Woźniak, L. Kraj, Jędrzejczak, „Onkologia po Dyplomie”, luty 2016, wyd. Medical Tribune; „Immunoonkologia”, red. P. Wysocki, wyd. ViaMedica, Gdańsk, 2016; W 2017 r. rak trzustki będzie w UE trzecim zabójcą wśród nowotworów” – portal internetowy Medycyna Praktyczna – Gastrologia (dostęp on-lineWśród objawów chorej trzustki wymienia się także utratę wagi ciała czy przewlekłe zmęczenie. Nierzadko (po pewnym czasie) rozwija się cukrzyca typu 2 spowodowana stopniowym niszczeniem komórek wydzielających m.in. insulinę i glukagon – hormony trzustkowe regulujące poziom cukru we krwi. Eksperci zwracają uwagę mutacje genetyczne paradoksalnie są też szansą dla pacjentów. Przede wszystkim można je wykryć odpowiednimi testami, jak też zastosować bardziej skuteczne leczenie, dopasowane do tych mutacji, nawet wtedy, gdy doszło już do przerzutów, np. do wątroby. - zapewniał prof. Jan Lubiński, kierownik Międzynarodowego Centrum Nowotworów Dziedzicznych oraz Zakładu Genetyki i Patomorfologii Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. Warunkiem jest przeprowadzenie odpowiednich badań molekularnych (genetycznych) wykrywających mutacje, przydatnych w profilaktyce i leczeniu onkologicznym. Badania te nie zawsze są jednak wykonywane u pacjentów z wykrytym nowotworem. W przypadku raka jajnika badania na obecność mutacji BRCA wykonuje się jedynie u 3 na 10 pacjentek z tym nowotworem – stwierdzili eksperci. Tymczasem jak przekonują specjaliści wybór optymalnej terapii jest ściśle powiązany z oznaczeniem u każdej pacjentki statusu mutacji w genach BRCA. Procedura ta powinna mieć zatem charakter obligatoryjny. - tłumaczy Prof. Anita Chudecka-Głaz, kierująca Kliniką Ginekologii Operacyjnej i Onkologii Ginekologicznej Dorosłych i Dziewcząt Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. Eksperci przekonują, że badanie molekularne powinno być wykonane wraz z operacją usunięcia guza lub podczas zabiegu diagnostycznego, gdy można pobrać próbkę komórek nowotworowych. Najlepiej, gdyby było ono obowiązkowe wraz z badaniem patomorfologicznym, niezbędnym do tego, by potwierdzić chorobę nowotworową oraz wykazać, jakiego jest rodzaju. Z najnowszych danych wynika, że mutacja w genach BRCA występuje u 10 proc. pacjentek z rakiem jajnika, a także u ok. 4-7 proc. pacjentów chorujących na raka trzustki. W przypadku raka piersi ocenia się, że od 5 do 15 proc. zachorowań związanych jest z różnymi mutacjami w genach, w tym z mutacją BRCA. Onkolodzy zwracają uwagę, że przeprowadzone u chorego na raka badanie molekularne jest też ważne dla członków jego rodziny. Przy okazji można badaniom genetycznym poddać jego krewnych, bo jest duże ryzyko, że część z nich to nosiciele tej samej mutacji, sprawiającej, że są bardziej podatni na nowotwory. U takich osób częściej wykonuje się badania diagnostyczne, pozwalające wcześniej wykryć chorobę nowotworową, gdy leczenie jest zwykle bardziej skuteczne. W Polsce funkcjonują poradnie genetyczne, do których skierowanie może wypisać nawet lekarz rodzinny. Od kilkunastu lat realizowany jest „Program opieki nad rodzinami wysokiego, dziedzicznie uwarunkowanego ryzyka zachorowania na nowotwory złośliwe”. W 2020 r. w jego ramach objęto opieką łącznie 22 670 pacjentów i zidentyfikowano 9 761 nowych rodzin obciążonych wysokim ryzykiem zachorowania na nowotwory piersi lub jajnika. Program miał obowiązywać do końca 2021 r., jego funkcjonowanie przedłużono do sierpnia 2022 r., na razie nie wiadomo jednak, jaki będzie jego dalszy los. Ministerstwo Zdrowia i Narodowy Fundusz Zdrowia aktualizują formułę Programu. Źródło: PAP 30 października 2020 zaktualizowane przez: Central DuPage Hospital. Dla pacjentów, u których zdiagnozowano raka trzustki, który nie rozprzestrzenił się poza trzustkę i pobliskie węzły chłonne. Celem tego badania jest zrozumienie, czy jesteśmy w stanie wykryć DNA raka trzustki we krwi przed, w trakcie i po leczeniu. Terapia protonowa to najnowocześniejsza metoda walki z rakiem tam, gdzie nie pomagają operacje. Essen dostało nowe centrum terapii protonowej. Może przyjąć do 1000 dzieci rocznie. W Essen otwarto w poniedziałek ( nową placówkę walki z chorobami nowotworowymi: Zachodnioniemieckie Centrum Terapii Protonowej, które uważa się za jeden z najnowocześniejszych tego rodzaju ośrodków na świecie. Trzy specjalistyczne pomieszczenia zabiegowe już są gotowe do przyjęcia pacjentów, czwarte zostanie wkrótce oddane do użytku. W ten sposób esseńska klinika uniwersytecka będzie w stanie przyjąć rocznie na leczenie do tysiąca pacjentów z całych Niemiec i zagranicy. Ośrodek RPTC w Monachium ma 4 urządzenia do terapii protonowej Trudno dostępne nowotwory Ta najnowocześniejsza metoda leczenia nowotworów złośliwych jest przeznaczona głównie dla chorych, u których konwencjonalne naświetlanie nie może być stosowane, ponieważ nowotwór znajduje się w szczególnie trudno dostępnych miejscach i w związku z tym nie można go usunąć dostępnymi dotąd metodami lub kiedy jest zbyt głęboko usytuowany i zbyt blisko sąsiaduje z ważnymi organami, wrażliwymi na uszkodzenia. Jest to skuteczna metoda także, gdy konwencjonalna terapia naraża chorego na poważne powikłania. Kilka ośrodków w Niemczech Szacuje się, że z radioterapii protonowej może skorzystać 10-15 proc. pacjentów chorych na nowotwory, którzy wymagają radioterapii. Jak do tej pory na całym świecie poddano tej metodzie leczenia sto tysięcy osób. Terapia protonowa sprawdza się zwłaszcza u dzieci, gdyż pozwala oszczędzić młody, rozwijający się organizm. Tradycyjne napromieniowanie niesie za sobą ryzyko rozwoju u dziecka nowotworu wtórnego lub niedorozwoju jego narządów. Terapia protonowa jest bardzo droga i wymaga w porównaniu z innymi radioterapiami dużo więcej personelu. Z tego względu w Niemczech oprócz Essen, jest ona stosowana jeszcze tylko w Monachiu m (Rinecker Proton Therapy Center) i Berlinie (Helmholtz-Zentrum Berlin). Od jesieni br. będzie ją oferować także centrum badawcze w Dreźnie. wdr, WZPT / Małgorzata Matzke
Według Krajowego Rejestru Nowotworów pięcioletnie przeżycia uzyskuje się w Polsce u zaledwie 7-9 proc. chorych z rakiem trzustki. W najtrudniejszej sytuacji są osoby z genetycznymi predyspozycjami do raka trzustki, wielokrotnie zwiększającymi ryzyko zachorowania na ten wyjątkowo śmiertelny nowotwór. Przykładowo mutacja w genach BRCA 3,5-krotnie zwiększa ryzyko tego raka, a jej nosiciele zapadają na tę chorobę w młodszym wieku – wynika z danych udostępnionych przez Koalicję Dla Życia Osób z Mutacją w Genach BRCA. Mediana zachorowania na raka trzustki wynosi 70 lat, jednak w przypadku osób z mutacją w genach BRCA sięga ona już 63 lat. Występują jeszcze groźniejsze mutacje w genach. W przypadku mutacji CDKN2A ryzyko zachorowania na rak trzustki jest od 20 do nawet 47 razy większe. Z kolei mutacja PRSS1 i SPINK1 podnosi tę groźbę od 26 do 87 razy. Występuje ona wśród osób z tzw. zespołem dziedzicznego zapalenia trzustki. Nie oznacza to jednak, że każda osoba z mutacjami w genach musi zachorować na raka trzustki czy inny typ nowotworu. Takiej zależności na szczęście nie ma. Można powiedzieć, że dziedziczona jest „skłonność” do zachorowania. Ryzyko rozwoju nowotworu w wyniku odziedziczonej predyspozycji genetycznej jest różne i zależy od tego, jaki gen uległ uszkodzeniu, ale też od wpływu innych genetycznych i pozagenetycznych czynników ryzyka. W tej samej rodzinie mogą być nosiciele mutacji, którzy mimo to nie zachorują oraz osoby, które zachorują w bardzo młodym wieku. - zwraca uwagę dr n. med. Małgorzata Stawicka-Niełacna z Katedry Genetyki Klinicznej i Patomorfologii Uniwersytetu Zielonogórskiego w raporcie „Znaczenie badań genetycznych w raku trzustki”. Różnego typu testy genetyczne umożliwiają wykrycie mutacji w genie. Niepokojącym sygnałem są też stany zapalne trzustki oraz rak trzustki występujący rodzinnie, szczególnie wśród osób pierwszego pokrewieństwa. W takiej sytuacji, czyli wśród osób z grup największego ryzyka, należy częściej i wcześniej wykonywać odpowiednie badania diagnostyczne. Chodzi głównie o badania z użyciem USG jamy brzusznej i ultrasonografii endoskopowej oraz rezonansu magnetycznego trzustki. Według dr Małgorzaty Stawickiej-Niełacnej tego rodzaju badania powinny być wykonywane u osób ze stwierdzonymi mutacjami ATM, BRCA, CDKN2A, MLH1, MSH2, MSH6, EPCAM, PALB2, STK11 i P53, jeśli dodatkowo na raka trzustki zachoruje krewny pierwszego lub drugiego stopnia (po tej samej stronie rodziny, w której stwierdzono mutację). Wyjątkiem są mutacje STK11 oraz CDKN2A – w takiej sytuacji badania przesiewowe powinny być wykonywane nawet wtedy, gdy nie ma bliskiego krewnego, który zachorował na raka trzustki. Druga grupa to osoby, których co najmniej dwóch krewnych pierwszego stopnia lub jeden pierwszego i jeden drugiego stopnia po tej samej stronie rodziny zachorowało na raka trzustki. W tej grupie nie ma już znaczenia czy została wykryta mutacja w genach. U chorego z rakiem trzustki wykrycie mutacji w genach BRCA stwarza możliwość zastosowania bardziej skutecznej strategii leczenia. Polega ona w pierwszej kolejności na użyciu chemioterapii z wykorzystaniem cisplatyny. W kolejnym etapie mogą oni być leczeni inhibitorem PARP - to lek, który dwukrotnie zwiększa szansę trzyletniego przeżycia, z 18 do 35 proc. Trwają starania o refundację tego leku w naszym kraju. Źródło: PAP
TGFj.